สินค้าบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์

สิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ หรือ GI (Geographical Indication) คือเครื่องหมายที่ใช้กับสินค้าที่มาจากแหล่งผลิตที่เฉพาะเจาะจง ซึ่งสิ่งแวดล้อมทางภูมิศาสตร์ เช่น สภาพแวดล้อม ดิน ฟ้า อากาศ ตลอดจนทักษะความชำนาญและภูมิปัญญาของกลุ่มคนที่อาศัยอยู่ในแหล่งภูมิศาสตร์นั้น ทำให้สินค้าเกิดคุณสมบัติพิเศษหรือลักษณะเฉพาะที่มาจากพื้นที่ดังกล่าว GI จึงเปรียบเสมือนแบรนด์ของท้องถิ่นที่บอกคุณภาพและแหล่งที่มาของสินค้า โดยนับเป็นทรัพย์สินทางปัญญาประเภทหนึ่ง ซึ่งผู้เป็นเจ้าของไม่ใช่บุคคลแต่เป็นกลุ่มชุมชนที่เป็นผู้ผลิตหรือผู้ประกอบการในพื้นที่นั้น ๆ

ข้าวหอมมะลิทุ่งกุลาร้องไห้

ข้าวหอมมะลิทุ่งกุลาร้องไห้ คือข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 และพันธุ์ กข15 ที่ปลูกในฤดูนาปีบนทุ่งกุลาร้องไห้ ครอบคลุมพื้นที่ 5 จังหวัดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของไทย คือ ร้อยเอ็ด ยโสธร สุรินทร์ มหาสารคาม และศรีสะเกษ มีเอกลักษณ์ที่เมล็ดข้าวยาวเรียว กลิ่นหอมตามธรรมชาติ ข้าวสารมีเมล็ดใสและแกร่ง ข้าวสุกมีความหอมและนุ่ม เอกลักษณ์นี้เกิดจากการที่พื้นที่ทุ่งกุลาร้องไห้มีความอุดมสมบูรณ์ต่ำและแล้งจัด ส่งผลให้ข้าวเกิดความเครียดจึงหลั่งสารหอม ทำให้มีความหอมมากกว่าข้าวหอมมะลิในพื้นที่อื่น ซึ่งด้วยเอกลักษณ์นี้เอง ทำให้ข้าวหอมมะลิทุ่งกุลาร้องไห้ได้รับการรับรองสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (GI) จากกรมทรัพย์สินทางปัญญากระทรวงพาณิชย์เมื่อวันที่ 24 ตุลาคม 2550 และยังเป็นสินค้าชนิดแรกของไทยที่ได้ขึ้นทะเบียนเป็นสินค้า GI ในสหภาพยุโรป ตั้งแต่วันที่ 4 มีนาคม 2556